- ISENACUM
- ISENACUMurbec. culta Thuringiae, ad Nessam amnem, qui paulo infra a Verra excipitur, in Hassiae conf. cum Acad. sub Duce Weimariae; cum tit. item Duc. 7. leuc. ab Erfurto in Occ. 4. a Mulhusia in Austr. Eysenach vulgo. Dicta an ab Iside, an a ferro? poeta German. Itin. l. 5.—— Positam hanc in vallibus urbemA ferro dictam vulgo; sed ab Iside doctis:Isnacum dicunt, urbs gestis clara vetustis.Idem l. 7.Ante oculos montes, Isenacumqueve videmus,Quae fuit Hassorum regia clara Ducum.Fuisse autem Germanis vett. praeter Tuistonem et Mannum: indigites Deos, etiam Isidem cultam, Tac. testatur in Germ. c. 9. Pars Suevorum et Isidi sacrificat. Voss. de Orig. et progr. Idol. l. 1. c. 32. Cultu peregrini huius Numinis forte a Graecis Istri accolis accepto, ad quos ab Aegyptiis pervenit: qui Isidem inter Deas retulêre, quia cum triticum et hordeum sponte antea cresceret inter herbas, nec usus eorum esset cognitus; prima Isis eum monstrârit Aegyptiis, ut ex Diod. Sic. accepimus. Unde ipsa, apud Appuleium Met. l. 11. Eleusiniam Cererem et Aegyptiam Isidem, praedicat eandem. Isenacum autem ab hac Dea nomen nactum esse, eo verisimilius id putant nonnulli, quia Isis fuerit Osiridis uxor; Osiris fuerit Mitsraim; is fil. Cham sive Ham, unde itidem vocari autumant Hamburgum sive Hammeburgum Potius. Ita enim vocatur Lud. I. Imp. literis Aquisgrani datis. Tamen alteram urbis huius etymologiam, quâ a Germ. voce Iser vel Isen, h. e. ferrum, deducitur, verisi miliorem censet, Idem. Est sub proprio Principe ex stirpe Saxonica Fam. Vinariensis. Et quidem, cum Vilhelmus Defunctus esset A. C. 1662. ex filiis eius, maximus natu Ioh. Ernestus Vinariam obtinuit; alter Adolphus Vilhelmus, Suecorum in Dania miles, Isenacum habitandum accepit: sed hoc sine liberis (omnes enim praemortui, et posthumus Vilhelmus Aug. mox Patris fata secutus est) Exstincto, tertio genitus. Ioh. Georg. Isenacensem successionem sortitus est. Militâvit is Electoris Brandeburgici auspiciis in Borussia, multâ fortitudinis laude sagittâ etiam venenatâ a Tartaris periculose vulneratus. Postea, in Imperii exercitu destinatus militari imperio, illud quidem suscipere tenuit; in Caesaris vero exercitu Locum-Tenents Campi Marescalli dignitate functus est. Uxorem duxit A. C. 1661. Iohannam Ernesti Com. Saynii et Witgenstenii filiam, Ioh. Landgravii Hassiae viduam, Comitatûs Saynii, cum sorore Manderschidia, heredem: quae adversus Patruos Comitatum obtinuêre. Hoc matrimonio geniti sunt, Eleonora, Erdmuthis Luisa, A. C. 1662. Frid. Aug. A. C. 1663. Ioh. Georg. A. C. 1665. (cum Maximiliano Henr. qui biennis Decessit, gemellus) Ioh. Vilhelmus A. C. 1666. Luisa (quae annicula Obiit) A. C. 1667. Friderica Elisaberha A. C. 1669. et Ernestus Gustavus A. C. 1672. qui tamen ultimus brevis fuit aevi. Vide Phil. Iac. Spener. Syllog. Geneal.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.